Rusia nisi referendumet të premten që synonin aneksimin e katër rajoneve të okupuara të Ukrainës, duke injoruar deklaratat nga Kievi dhe vendet perëndimore, të cilët i hodhën poshtë votimet si të pavërteta dhe u zotuan të mos i njihnin rezultatet e tyre.

Zyrtarët ukrainas thanë se njerëzve u ndalohej të largoheshin nga disa zona të pushtuara deri në përfundimin e votimit katër-ditor, grupet e armatosura po hynin në shtëpi dhe punonjësit u kërcënuan me shkarkim nëse nuk merrnin pjesë. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy tha në një fjalim se votat do të “dënoheshin pa mëdyshje” nga bota, së bashku me mobilizimin që Rusia filloi këtë javë, duke përfshirë në Krime dhe zona të tjera të Ukrainës të pushtuara nga Rusia.

“Këto nuk janë vetëm krime kundër ligjit ndërkombëtar dhe ligjit ukrainas, këto janë krime kundër njerëzve, kundër një kombi,” tha Zelenskiy.

Votat për t’u bërë pjesë e Rusisë u organizuan me nxitim pasi Ukraina rimori pjesë të mëdha të verilindjes në një kundërofensivë në fillim të këtij muaji.

Me presidentin rus Vladimir Putin që njoftoi gjithashtu një draft ushtarak këtë javë për të thirrur 300,000 trupa për të luftuar në Ukrainë, Kremlini duket se po përpiqet të rimarrë dorën e sipërme në konfliktin e ashpër që nga pushtimi i tij më 24 shkurt.

Zelenskiy gjithashtu iu drejtua njerëzve në pjesë të Ukrainës të pushtuara nga Rusia dhe tha se ata duhet t’i rezistojnë përpjekjeve për t’i mobilizuar ata për të luftuar.

“Fshihuni nga mobilizimi rus në çfarëdo mënyre që mundeni. Shmangni draft-urdhrat. Përpiquni të lëvizni në territorin e Ukrainës së lirë,” tha ai, duke u kërkuar atyre që luftojnë në forcat e armatosura ruse të sabotojnë, ndërhyjnë dhe të kalojnë në krahun e inteligjencës ukrainase.

Duke përfshirë katër zonat, Moska mund t’i portretizojë sulmet për t’i rimarrë ato si një sulm ndaj vetë Rusisë, potencialisht duke e përdorur atë për të justifikuar edhe një përgjigje bërthamore.

Putin dhe zyrtarë të tjerë rusë kanë përmendur armët bërthamore si një opsion në ekstrem: një perspektivë të tmerrshme në një luftë që tashmë ka vrarë dhjetëra mijëra njerëz, ka çrrënjosur miliona dhe ka goditur ekonominë globale.

Votimi në provincat e Luhansk, Donetsk, Kherson dhe Zaporizhzhia në lindje dhe juglindje, që përfaqësojnë rreth 15% të territorit ukrainas, do të zhvillohej nga e premtja deri të martën.

“Sot, gjëja më e mirë për njerëzit e Khersonit do të ishte të mos hapnin dyert e tyre,” tha Yuriy Sobolevsky, zëvendëskryebashkiaku i zhvendosur i rajonit Kherson.

Në rajonin e Donetskut, pjesëmarrja të premten ishte 23.6%. Mbi 20.5% e votuesve me të drejtë vote në rajonin Zaporizhzhia dhe 15% e atyre në rajonin Kherson votuan të premten, njoftoi agjencia ruse e lajmeve Interfax, duke cituar zyrtarë lokalë zgjedhorë.

“Sipas mendimit tonë, kjo është e mjaftueshme për ditën e parë të votimit,” u citua të ketë thënë kreu i komisionit zgjedhor të instaluar nga Rusia në Kherson, Marina Zakharova.

Qendrat e votimit u ngritën edhe në Moskë, për banorët e atyre rajoneve që tani jetojnë në Rusi. Mbështetësit e qeverisë morën pjesë në mitingje në Moskë dhe Shën Petersburg në favor të referendumeve dhe përpjekjeve të luftës.

Serhiy Gaidai, guvernatori i Luhansk i Ukrainës, tha se në qytetin Starobilsk se popullatës iu ndalua largimi dhe njerëzit po detyroheshin të dilnin nga shtëpitë për të votuar.

Në qytetin e Bilovodsk, një drejtor i kompanisë u tha punonjësve që votimi ishte i detyrueshëm dhe kushdo që refuzonte të merrte pjesë do të pushohej nga puna dhe emrat e tyre do t’u jepeshin shërbimeve të sigurisë, shtoi ai.

Ukraina, udhëheqësit perëndimorë dhe Kombet e Bashkuara i dënuan votat si një pararendës të paligjshëm të aneksimit të paligjshëm. Nuk ka vëzhgues të pavarur dhe shumica e popullsisë së paraluftës është larguar.

 

*TiboNews