Sistemi i paralajmërimit të tërmetit nga Google nuk arriti të shkonte te shumë banorë turq përpara lëkundjeve vdekjeprurëse të shkurtit. Këtë ka zbuluar një hetim i BBC Neësnight.

Google thotë se sistemi i tij i alarmit mund t’u japë përdoruesve njoftim deri në një minutë në telefonat e tyre përpara se të godasë një tërmet.

Ai thotë se alarmi i tij iu dërgua miliona njerëzve përpara tërmetit të parë, më të madh.

Megjithatë, BBC vizitoi tre qytete në zonën e tërmetit, duke folur me qindra njerëz dhe nuk gjeti askënd që të  kishte marrë një paralajmërim.

Sistemi funksionon në telefonat Android, në thelb çdo telefon që nuk është iPhone. Telefonat Android, të cilët shpesh janë më të përballueshëm, përbëjnë rreth 80% të telefonave në Turqi.

“Nëse Google bën një premtim, ose bën një premtim të nënkuptuar, për të ofruar një shërbim si paralajmërimi i hershëm i tërmetit, atëherë për mua, ai rrit rrezikun”, thotë Profesor Harold Tobin, drejtor i Rrjetit Sizmik Veriperëndimor të Paqësorit.

“Ata kanë një përgjegjësi të jenë në gjendje të ndjekin diçka që lidhet drejtpërdrejt me jetën dhe gjymtyrët.”

Drejtuesi i produkteve të Google në sistem, Micah Berman, këmbënguli se kishte funksionuar. “Ne kemi besim se ky sistem ka ndezur dhe ka dërguar alarme,” tha ai për BBC.

Megjithatë, kompania nuk dha prova që këto sinjalizime ishin pranuar gjerësisht.

Më shumë se 50,000 njerëz vdiqën në tërmetin e shkurtit.

Pas tërmetit të parë të madh me magnitudë 7.8 që goditi në orët e para të mëngjesit, një tjetër lëkundje e madhe tronditi zonën përreth në orët e drekës.

BBC ishte në gjendje të gjente një numër të kufizuar përdoruesish që morën një paralajmërim për këtë tërmet të dytë.

Si funksionon sistemi

Sistemi i alarmit për tërmetet Android i Google u njoftua në Turqi në qershor 2021.

Sistemi është funksional në dhjetëra vende të botës. Kompania përshkruan aftësinë për të dërguar alarme për tërmetet si një pjesë “thelbësore” të shërbimit të saj Android.

Ai funksionon duke përdorur rrjetin e gjerë të telefonave të Android. Telefonat inteligjentë përmbajnë përshpejtues të vegjël që mund të dallojnë dridhjet.

Kur shumë telefona dridhen në të njëjtën kohë, Google mund të përcaktojë me saktësi epiqendrën dhe të vlerësojë fuqinë e një tërmeti. Google ka bërë një shpjegim se si funksionon.

Kur zbulohet një tërmet me magnitudë 4.5 ose më i madh, sistemi Android mund të dërgojë një paralajmërim.

“Ky është një alarm i ndryshëm nga ata që ndoshta keni parë në telefonin tuaj më parë. Ai shfaqet në ekranin e telefonit tuaj,” thotë Berman.

Paralajmërimi shoqërohet nga një alarm me zë të lartë. Ai gjithashtu duhet të anashkalojë automatikisht modalitetin “Mos shqetëso” të një përdoruesi, kështu që nuk keni nevojë ta ndizni atë.

“Pavarësisht se në çfarë gjendje është telefoni juaj, ju e merrni atë paralajmërim,” thotë Berman.

Google pretendon se sistemi dërgoi me sukses alarme më 6 shkurt për miliona njerëz.

Sa shumë paralajmërime duhet të kishin marrë njerëzit nga Google do të varej nga sa larg ishin ata nga tërmeti, shpjegon Berman. Një mesazh që udhëton në internet mund të udhëtojë shumë më shpejt se valët e një tërmeti që udhëtojnë nëpër tokë.

“Ndonjëherë paralajmërimi mund të jetë një sekondë ose një pjesë e sekondës, ndonjëherë mund të jetë 20 ose 30 sekonda, ndonjëherë mund të jetë 50 ose 60 sekonda,” thotë ai.

Pavarësisht raportimeve të shumta në të gjithë zonën e tërmetit në orët, ditët dhe javët pas tërmetit, askush nuk përmendi marrjen e një alarmi në BBC.