Emigrantët shqiptarë kanë futur në debat politikanët britanikë. Pas një sulmi me bombë në një qendër azilantësh në Dover, deputetët po pyesin se si qeveria po planifikon t’i qaset mbërritjes së azilkërkuesve. Ministrja e Brendshme britanike Suella Braverman ka pohuar se do të merret me situatën e mbipopullimit të emigrantëve që mbërrijnë me gomone apo mënyra të tjera në Britani. Kritikat e saj kanë bërë që në parlamentin britanik të hapet debati.

Por pse po flitet më shumë për shqiptarët?

Shqetësimet për emigrantët që mbërrijnë në Britani nga Shqipëria shpërthyen pas një paralajmërimi të lëshuar nga Dan O’Mahoney, i zyrës së çështjeve të brendshme, i cili bëri një përmbledhje të situatës ku tha:

 “Dy vite më parë, 50 shqiptarë mbërritën në Britaninë e Madhe me varka të vogla, vitin e kaluar ishin 800 dhe këtë vit deri më tani janë 12,000 nga të cilët rreth 10,000 janë meshkuj të rritur beqarë. Pra, rritja ka qenë eksponenciale.”

Ai pretendoi se kjo ndodhi për shkak se bandat kriminale shqiptare kanë një “bazë” në Francën Veriore dhe po lehtësojnë kalimet me varka të vogla.

O’Mahoney shtoi se numri i shqiptarëve që kalojnë në Britaninë e Madhe këtë vit është “midis një deri në dy për qind të të gjithë popullsisë mashkullore të Shqipërisë”.

Ai thekson të dhënat ku thotë se Shqipëria ka një popullsi prej 2.81 milionë banorësh (sipas Bankës Botërore).

Numri i përgjithshëm i emigrantëve që kalojnë Kanalin Anglez me varka të vogla është aktualisht në 39,430 (më i larti që nga fillimi i regjistrimeve në 2018).

O’Mahoney gjithashtu tha: “Niveli i kriminalitetit nga bandat shqiptare është në rritje dhe kjo është vërtetë shqetësuese”.

Shqiptarët në Britani dominojnë në këto aktivitete kriminale më së shumti:

-kontrabanda e drogës

– trafikimi i qenieve njerëzore

– armët

– prostitucioni

“Shumë nga emigrantët shqiptarë që shohim për momentin po vijnë në Britani me varka të vogla sepse është një mënyrë shumë e suksesshme për të arritur këtu. Disa sigurisht kanë nevojë për ndihmën tonë, por shkalla e dhënies së azilit për meshkujt beqarë shqiptarë është mjaft e ulët. Në mënyrë tipike ata mund të zgjedhin të mos kërkojnë azil, do të futen në një hotel për disa ditë dhe më pas do të zhduken. Ata janë në gjendje ta bëjnë këtë sepse mënyra se si funksionon sistemi i azilit dhe mënyra se si funksionon NRM (mekanizmi i referimit për skllavërinë moderne) e bën të lehtë këtë.”

Priti Patel, paraardhësja e Braverman, u përpoq të organizonte një marrëveshje me qeverinë shqiptare në gusht, në mënyrë që ata që mbërritën në Britani të mund të ktheheshin.

Patel tha në atë kohë: “Këta shtetas shqiptarë janë sjellë këtu ilegalisht nga rrjetet e organizuara kriminale që udhëtojnë nëpër vende të shumta të BE-së. Ata janë duke blerë azilin, duke bërë përpjekje për të kërkuar azil me shpresën se mund të qëndrojnë këtu.”

Kjo do të kishte hequr të drejtën e shqiptarëve për një gjykim të drejtë për kërkesat për azil në Britani.

Megjithatë, departamenti ligjor i qeverisë konfirmoi më vonë në shtator se ky program nuk zbatohej për shqiptarët që kishin aplikuar për azil në Britani, pasi organizata bamirëse e refugjatëve Care4Calais e sfidoi atë.

Themeluesja e organizatës së bamirësisë, Clare Moseley, vuri në dukje se 53% e kërkesave shqiptare për azil pranohen nga Home Office, “duke demonstruar se për shumë shqiptarë vendi i tyre nuk është një vend i sigurt për të jetuar”.

Por, Braverman dukej se përdori  shqiptarët për të marrë një goditje në Partinë Labour.

“Nëse Laburistët do të ishin në krye, ata do të lejonin të gjithë kriminelët shqiptarë të vinin në këtë vend, do të lejonin të gjitha varkat e vogla të vinin në Britaninë e Madhe, do të hapnin kufijtë tanë dhe do të minonin totalisht besimin e popullit britanik në kontrollin e sovranitetin tonë”.

Braverman bëri komente specifike për shqiptarët edhe në konferencën e Partisë Konservatore në tetor.

Ajo pretendoi se Shqipëria ishte një vend i sigurt, duke shtuar: “Shumë prej tyre pretendojnë se janë trafikuar si skllevër modernë…e vërteta është se shumë prej tyre nuk janë skllevër modernë dhe pretendimet e tyre se janë trafikuar janë gënjeshtra”.

Komentet e saj nxitën një rishikim të udhëzimit të Home Office të përdorur për të vendosur kërkesat për azil nga Shqipëria nga mbikëqyrësi i kufijve.

Qeveria tani po përpiqet të punojë mbi propozimet që qeveria shqiptare të përpiqet të frenojë këtë fluks njerëzish, si dhe të punojë në një rrugë “të shpejtë” për të dëbuar ata që mbërritën në Britani në 10 muajt e fundit.

Sipas The Telegraph, kjo përfshin dhënien e mundshme të fondeve në para për të përmirësuar skemat e infrastrukturës.

Pse njerëzit i trajtojnë shqiptarët ndryshe nga kombësitë e tjera teksa kërkojnë azil?

Shqipëria është një vend evropian që ka aplikuar për t’u anëtarësuar në BE dhe është pjesë e Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO). Kjo do të thotë se kritikët kanë hedhur dyshime nëse shqiptarët që largohen nga vendi në të vërtetë kanë nevojë për strehim.

Kushdo që largohet nga shtëpia për një sërë arsyesh konsiderohet azilkërkues. Amnesty International thekson se kjo nuk duhet të jetë për shkak të luftës, por përndjekjes, shkeljeve të rënda të të drejtave të njeriut dhe rreziqeve për sigurinë e tyre.

Të tjerë sugjerojnë gjithashtu që azilkërkuesit mund të kërkojnë azil vetëm në vendin e parë të sigurt në të cilin arrijnë, sipas Konventës së Gjenevës. Për shumicën e atyre që vijnë në Mbretërinë e Bashkuar përmes Kanalit Anglez, supozohet se ndalin fillimisht në Francë.

Megjithatë, siç thekson organizata bamirëse për refugjatët Care4Calais: “Nuk ka asnjë kërkesë ligjore që një refugjat të kërkojë azil në ndonjë vend të caktuar”.

“Ekziston një kërkesë që vendi i parë i sigurt në të cilin ata mbërrijnë të dëgjojë kërkesën e tyre për azil, por, nëse kjo nuk ndodh për ndonjë arsye, refugjati është i lirë të bëjë kërkesën e tij për azil diku tjetër.”

FullFact – një organizatë që kontrollon faktet – gjithashtu thekson: “Konventa e OKB-së për Refugjatët nuk e parashtron këtë kërkesë për refugjatët, dhe praktika gjyqësore e Mbretërisë së Bashkuar e mbështet këtë interpretim. Refugjatët mund të bëjnë në mënyrë legjitime një kërkesë për azil në Britani pasi të kalojnë nëpër vende të tjera ‘të sigurta”.

***

Sipas të dhënave të marra nga The Independent, shumica e azilkërkuesve shqiptarë të cilëve iu dha leja për të qëndruar në Britani vitin e kaluar ishin gra të cilat kanë deklaruar se janë të trafikuara. Analiza nga Observatori i Emigracionit të Oksfordit zbulon se 86 % e shqiptarëve që morën vendime pozitive për aplikimet për azil në vitin që përfundonte në qershor 2022 ishin gra, leja e qëndrimit të cilave u ishte dhënë mbi bazën se kishin gjasa të ishin trafikuar. Por a është kjo e vërtetë në të gjitha rastet?

*Tibo News