
Shpërthejnë tensionet Armeni-Azerbajxhan, 3 të vrarë në Nagorno-Karabakh
Tensionet e reja shpërthyen mbi Nagorno-Karabakh të mërkurën pasi tre ushtarë u vranë dhe Azerbajxhani tha se kishte marrë kontrollin e disa pikave strategjike në rajonin e diskutueshëm. Përshkallëzimi tërhoqi reagimin e menjëhershëm ndërkombëtar, me Rusinë që akuzoi Bakun për shkeljen e armëpushimit të brishtë dhe Bashkimin Evropian duke kërkuar një “ndërprerje të menjëhershme të armiqësive”.
Armenia dhe Azerbajxhani zhvilluan dy luftëra, në vitin 2020 dhe në vitet 1990, mbi rajonin e Nagorno-Karabakut të Azerbajxhanit të populluar nga armenët.
Armenia lëshoi një pjesë të territorit që kishte kontrolluar për dekada dhe Rusia vendosi rreth 2,000 paqeruajtës për të mbikëqyrur armëpushimin e brishtë, por tensionet vazhdojnë pavarësisht marrëveshjes së armëpushimit.
Të mërkurën shpërthyen tensione të reja, pasi Azerbajxhani tha se kishte humbur një ushtar dhe ushtria e Karabakut tha se dy nga trupat e saj ishin vrarë dhe dhjetëra të tjerë u plagosën.
Ministria e Mbrojtjes së Azerbajxhanit tha se trupat e Karabakut shënjestruan pozicionet e saj të ushtrisë në rrethin e Laçinit, i cili është nën mbikëqyrjen e forcës paqeruajtëse ruse, duke vrarë një rekrut azerbajxhanas.
Ushtria Azerbajxhanit më vonë tha se kreu një operacion të quajtur “Hakmarrja” si përgjigje dhe mori kontrollin e disa pikave strategjike në Karabakh.
Ushtria e shtetit të shkëputur nga ana e saj akuzoi Azerbajxhanin për shkelje të armëpushimit dhe vrasjen e dy ushtarëve dhe plagosjen e 14 të tjerëve.
Karabaku shpalli një “mobilizim të pjesshëm”, tha ushtria në një deklaratë.
Armenia i bëri thirrje komunitetit ndërkombëtar të ndihmojë në ndalimin e “veprimeve agresive” të Azerbajxhanit pas shpërthimit.
“Azerbajxhani vazhdon politikën e tij të terrorit kundër popullsisë së Nagorno-Karabakh,” tha Ministria e Jashtme armene.
Armenia akuzoi Azerbajxhanin se kërkon të bëjë ndryshime të njëanshme mbi korridorin e Laçinit që lidh Armeninë dhe Karabakun.
Rusia akuzoi Azerbajxhanin për thyerjen e armëpushimit dhe u zotua të stabilizojë situatën.
“Regjimi i armëpushimit u shkel nga forcat e armatosura të Azerbajxhanit rreth Saribaba”, tha ministria ruse e mbrojtjes në një deklaratë.
Komanda e forcave paqeruajtëse ruse, me përfaqësues të Azerbajxhanit dhe Armenisë, po marrin masa për të stabilizuar situatën.
Përshkallëzimi erdhi pasi presidenti rus Vladimir Putin foli të martën me kryeministrin armen, Nikol Pashinyan.
Bashkimi Evropian bëri thirrje për një “ndërprerje të menjëhershme të armiqësive” midis forcave të Azerbajxhanit dhe Armenisë në Karabakh.
“Është thelbësore të de-përshkallëzohet, të respektohet plotësisht armëpushimi dhe të ktheheni në tryezën e bisedimeve për të kërkuar zgjidhje të negociuara”, tha në një deklaratë zëdhënësi i shefit të politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell.
“Bashkimi Evropian mbetet i përkushtuar për të ndihmuar në tejkalimin e tensioneve dhe vazhdimin e angazhimit të tij drejt paqes dhe stabilitetit të qëndrueshëm në Kaukazin e Jugut,” shtoi Borrell.
Pas ndërhyrjes së Moskës në Ukrainë më 24 shkurt, Moska humbi statusin e saj si ndërmjetëse kryesore në konfliktin e Karabakut.
Gjashtë javë luftime në vjeshtën e vitit 2020 morën më shumë se 6,500 jetë dhe përfunduan me një marrëveshje armëpushimi të ndërmjetësuar nga Rusia.
Në korrik, Azerbajxhani filloi procesin e kthimit të popullit të tij në tokën e rimarrë nga separatistët armenë në atë që Baku e quan “Kthimi i Madh”.
Vendi i pasur me naftë është zotuar të ripopullojë tokat e rikapura në luftën 6-javore me Armeninë.
Presidenti Ilham Aliyev kishte premtuar për vite se do të rimarrë tokat e humbura në vitet 1990 dhe kthimet e para shënuan një moment simbolik për Azerbajxhanin.
*TiboNews