Presidenti i Turqisë, Erdogan ka ritheksuar kundërshtimin e tij ndaj anëtarësimit të Finlandës dhe Suedisë në NATO, vetëm disa orë pasi zyrtarë të dy vendeve bënë me dije se do të nisnin procedurat formale të aplikimit.

Erdogan deklaron se dy vendet nordike nuk duhet të marrin mundimin e të dërgojnë delegacione në Turqi për ta bindur se kërkesa e tyre është e nevojshme, ndërkohë që vetë Turqia është një vend anëtar kyç i NATO-s.

Duket se Erdogan shqetësohet nga gatishmëria që mund të shpallin ata për të pritur militantët kurdë.

Kjo do të thotë se pa mbështetjen e të gjithë anëtarëve të NATO-s, Suedia dhe Finlanda nuk mund t’i bashkohen aleancës ushtarake.

Një ditë më parë, nga Suedia u tha se Europa tashmë po jeton në një realitet të ri të rrezikshëm, duke iu referuar pushtimit rus të Ukrainës.

Ndërkaq, presidenti rus Vladimir Putin tha se lëvizja e Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar me aleancën ushtarake prej 30 anëtarësh nuk kërcënonte drejtpërdrejt Moskën – por theksoi se çdo zgjerim i infrastrukturës ushtarake do të shkaktonte një përgjigje nga Kremlini.

Në një konferencë shtypi, Erdogan tha se Turqia kundërshton ofertat finlandeze dhe suedeze për t’u bashkuar me NATO-n, duke e përshkruar Suedinë si një “kapje” për organizatat terroriste.

“Asnjë nga këto vende nuk ka një qëndrim të qartë dhe të hapur ndaj organizatave terroriste. Si mund t’u besojmë atyre?” deklaroi ai.

Turqia akuzon dy vendet nordike se strehojnë anëtarë të Partisë së Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), një grup që Erdogan dhe mbështetësit e tij e shohin si një organizatë terroriste, dhe si pasuesit e Fethullah Gulen, të cilin Ankaraja e akuzon për orkestrimin e një përpjekjeje për grusht shteti të vitit 2016.

Të gjitha vendet anëtare duhet të bien dakord që një vend i ri të mund të bashkohet me NATO-n, prandaj Suedia dhe Finlanda kërkojnë mbështetjen e Turqisë në përpjekjen e tyre për t’u bashkuar me aleancën ushtarake.

Qeveria e Erdogan është zotuar të bllokojë aplikimet nga vendet që kanë vendosur sanksione ndaj saj. Në vitin 2019, të dy vendet nordike vendosën një embargo armësh ndaj Ankarasë pas inkursionit të saj në Siri.

Duke folur në parlament në Helsinki, ministri i jashtëm finlandez Pekka Haavisto tha se ishte i befasuar nga qëndrimi i Turqisë, por shtoi se qeveria e tij nuk ishte e interesuar të bënte “pazar” me Erdogan.

Finlanda njoftoi zyrtarisht ofertën e saj për t’u bashkuar me NATO-n javën e kaluar. Atij iu bashkua fqinji Suedia të shtunën në një lëvizje që do t’i japë fund mosangazhimit ushtarak shekullor të vendit skandinav.

“Nato do të forcojë Suedinë, Suedia do të forcojë NATO-n”, tha kryeministrja Magdalena Andersson në konferencën e të hënës. Ajo tha se Evropa tani po jetonte në një realitet të ri të rrezikshëm, duke iu referuar pushtimit rus të Ukrainës.

“Ne po lëmë një epokë pas nesh dhe po hyjmë në një të re,” u tha zonja Andersson ligjvënësve gjatë një debati në Stokholm, gjithashtu të hënën.

Ajo tha se një aplikim zyrtar mund të dorëzohej brenda disa ditësh dhe do të sinkronizohej me Finlandën. NATO ka sinjalizuar gatishmërinë e saj për të pranuar dy anëtarët e rinj.

Megjithatë, zonja Andersson theksoi se Suedia nuk donte baza të përhershme të NATO-s apo armë bërthamore në territorin e saj.

Norvegjia, Danimarka dhe Islanda – të gjithë anëtarë të NATO-s – thanë menjëherë se ishin të gatshëm të mbështesin Suedinë dhe Finlandën me të gjitha mjetet e nevojshme nëse sulmohen.

Mbretëria e Bashkuar, gjithashtu një anëtare e NATO-s, ka dhënë tashmë garanci sigurie për Suedinë dhe Finlandën për të mbuluar periudhën e tranzicionit.

Njoftimi i së hënës nga Suedia erdhi pasi NATO filloi një nga stërvitjet e saj më të mëdha në rajonin e Balltikut, duke përfshirë rreth 15,000 trupa.

Me emrin “Iriqi”, stërvitjet në Estoni përfshijnë 10 vende, duke përfshirë Finlandën dhe Suedinë.

*Tibo News.