
Evropa ‘me dy mendje’ për ndalimin e turistëve rusë
A duhet të lejohen rusët të hyjnë në vendet e BE-së për kohë të lirë? Ministrat e jashtëm të BE-së nuk janë të bashkuar nëse dhe në çfarë mase do t’i ndalojnë rusët të udhëtojnë brenda bllokut pas pushtimit të Ukrainës.
Takimi jozyrtar i ministrit të jashtëm të BE në Pragë të mërkurën (31 gusht) ka të ngjarë të bie dakord të pezullojë një marrëveshje për lehtësimin e vizave me Moskën dhe t’i bëjë rusët të presin më gjatë dhe të paguajnë më shumë për vizat e tyre, thanë diplomatët e BE.
Por blloku ka të ngjarë të mbetet i ndarë për një ndalim të plotë turistik të BE-së për shtetasit rusë.
Diskutimi aktual përqendrohet në vizat me qëndrim të shkurtër që lejojnë udhëtimin deri në 90 ditë në të gjithë zonën Shengen me 26 vende, ndërsa vendet anëtare debatojnë se si t’i mbajnë dyert e tyre të hapura për aktivistët e të drejtave të njeriut dhe disidentët dhe grupet e përjashtimit.
Gjatë javëve të fundit, fqinjët e menjëhershëm të Rusisë, Estonia, Finlanda, Letonia, Lituania dhe Polonia i kanë kërkuar Brukselit të ndalojë turistët rusë në zonën e përbashkët të udhëtimit Shengen të BE-së, ndërsa disa prej tyre kanë pezulluar në mënyrë të njëanshme lëshimin e vizave për shumicën e rusëve.
Ata argumentojnë se hapi duhet të ndërmerret për të mbrojtur sigurinë kombëtare dhe integritetin e sanksioneve të BE-së.
Si pjesë e sanksioneve të BE-së, nuk ka fluturime direkte midis aeroporteve ruse dhe atyre të BE-së.
Por gjithsej 998,085 qytetarë të Rusisë kanë hyrë ligjërisht në BE përmes pikave të kalimit kufitar tokësor, kryesisht Finlanda dhe Estonia, që nga fillimi i luftës në Ukrainë deri më 22 gusht, sipas të dhënave nga agjencia kufitare evropiane, Frontex.
Shumica e rusëve që hynë në BE gjatë periudhës së sipërpërmendur kishin leje qëndrimi, viza të vlefshme ose shtetësi të dyfishtë.
“Një situatë e tillë është një anashkalim i sanksioneve të udhëtimit ajror për të cilin BE ra dakord më herët në pranverë dhe ne duhet ta mbyllim këtë boshllëk tani”, tha kryeministrja e Estonisë Kaja Kallas.
“Nuk ka vend për turizëm,” tha Ministri i Jashtëm çek Jan Lipavsky, i cili po pret takimin jozyrtar dy-ditor në Pragë.
Shtrëngimi i kufizimeve të vizave do të “dërgonte një sinjal për elitën në Moskë dhe Shën Petersburg”, shtoi ai.
Krahas diskutimit të ndalimit, çekët ndërkohë kanë sugjeruar gjithashtu pezullimin e një marrëveshjeje të vitit 2007 që lehtësonte aplikimet për viza për turistët rusë, gjë që do t’i bënte procedurat për rusët që synojnë të hyjnë në bllok më burokratike dhe të shtrenjta.
Kompromisi i mundshëm në mungesë të një ndalimi turistik mund të shohë gjithashtu masa për të ngadalësuar ndjeshëm përpunimin e vizave me dokumente shtesë ose reduktim të personelit në konsullatat evropiane në Rusi, sugjeruan diplomatët e BE-së.
Kjo do të përfshinte gjithashtu konsiderata për ta bërë më të vështirë për rusët marrjen e vizave me hyrje të shumëfishtë ose pesëvjeçare.
Megjithatë, diplomatët e BE-së nga rajoni theksuan privatisht se ata do të preferonin një zgjidhje evropiane ekuivalente me mbylljen e hapësirës ajrore në fillim të marsit.