Çfarë ndodh pasi vdesim? Kjo është një pyetje që të gjallët mes nesh nuk do të mund t’i përgjigjen kurrë. Por sa i përket asaj që ndodh kur ne vdesim, kjo është një enigmë që shkencëtarët mund të jenë një hap më afër zgjidhjes.

Studiuesit që vëzhgojnë trurin e pacientëve që po vdesin kanë raportuar një rritje të aktivitetit të ngjashëm me atë të parë gjatë ëndërrimit dhe te pacientët me konvulsione gjatë halucinacioneve dhe përvojave “jashtë trupit”.

Studimi mund të ndihmojë në shpjegimin e përvojave të ‘pranë vdekjes’ të raportuara nga deri në një të pestën e të mbijetuarve të arrestit kardiak, pavarësisht prejardhjes kulturore ose fetare.

Një ekip nga Universiteti i Miçiganit analizoi funksionin e zemrës dhe trurit duke përdorur sinjalet e elektrokardiogramit (EKG) dhe elektroencefalogramit (EEG) në katër pacientë në koma pas tërheqjes së mbështetjes ventiluese.

Dy nga pacientët treguan një rritje të shpejtë në një zonë të trurit të njohur si ‘zona e nxehtë’, e cila mendohet të jetë kritike për përpunimin e vetëdijes. Rritja e valëve gama të zbuluara nga EEG u stimulua nga hipoksia – mungesa e plotë e oksigjenit pasi u hoq ventilimi – ndërsa rrahjet e tyre të zemrës u rritën gjithashtu.

Gjetjet e botuara në The Proceedings of the National Academy of Sciences, tregojnë se: “Perceptimi i brendshëm i dritës së ndritshme ose fytyrave të njohura të raportuara nga të mbijetuarit e vdekjes klinike sugjeron një kapacitet të ruajtur në trurin që po vdes për të përpunuar vizionin e krijuar nga brenda”.

Me pak fjalë, momentet para vdekjes mund të jenë më të gjalla sesa një zbehje e thjeshtë në të zezë.
Ekip, i udhëhequr nga Jimo Borjigin, analizoi nëse aktiviteti i gama mund të kishte qenë për shkak të pacientëve që kishin kriza si rezultat i mungesës së oksigjenit, por të dhënat e tjera EEG nuk treguan prova për të mbështetur teorinë – megjithëse të dy pacientët kishin vuajtur më parë konvulsione gjatë jetës së tyre.

Megjithatë, ekipi është i prirur të theksojë se rezultatet nuk dëshmojnë ndonjë formë të mendimit apo vetëdijes në momentin e vdekjes, sepse pacientët nuk mbijetuan për të raportuar përvojat e tyre.
“Se si përvoja e gjallë mund të shfaqet nga një tru jofunksional gjatë procesit të vdekjes është një paradoks neuroshkencor”.

Të katër pacientët në studim ishin përcaktuar përtej ndihmës mjekësore. Familjet e tyre dhanë leje për heqjen e mjeteve të jetesës.

Një nga ekspertët që mblodhi të dhëna EEG për studimin, thotë: “Ne nuk jemi në gjendje të bëjmë korrelacione të reagimeve nervore të ndërgjegjes me një përvojë korresponduese në të njëjtët pacientë në këtë studim. Megjithatë, gjetjet janë padyshim emocionuese dhe ofrojnë një kornizë të re për të kuptuarit të vetëdijes së fshehtë tek njerëzit që po vdesin.”
Studimet e mëparshme në kafshë kanë treguar gjithashtu nivele të larta të aktivitetit të valëve gama para vdekjes.
Dëshmitë empirike të paraqitura në këtë studim sugjerojnë fuqimisht se truri i njeriut që po vdes mund të aktivizohet. Ky studim hedh themelet për hetimin e mëtejshëm të vetëdijes ‘së fshehtë’ gjatë arrestit kardiak, i cili mund të shërbejë si një sistem model për të eksploruar mekanizmat e ndërgjegjes njerëzore.

*Tibo News