Gjykata e Lartë në Londër ka shpallur sot të ligjshëm planin e qeverisë britanike për dërgimin e azilkërkuesve në Ruanda.

Gjatë muajit prill, Britania arriti një marrëveshje me Kigalin, ku synohej dërgimi i mijërave emigrantëve që mbërrinin në brigjet e saj në Ruandë.

Megjithatë, deri më tani asnjë deportim nuk është bërë për shkak të sfidave ligjore, dhe kjo mund të vazhdojë nëse do të ketë apelime të mëtejshme.

Duke shpallur vendimin e gjykatës, gjyqtari Clive Leëis tha se ishte e ligjshme që Britania të bënte marrëveshje me qeverinë e Ruandës për të dërguar azilkërkuesit në vend që kërkesat e tyre për azil të përcaktoheshin atje.

Por Gjykata e Lartë shtoi se ish-ministri i Brendshëm i vendit nuk kishte marrë parasysh siç duhet rrethanat individuale të tetë azilkërkuesve individualë që kishin sfiduar politikën. Këto raste duhet të rishqyrtohen, tha ai.

Vendimi është i mirëpritur nga qeveria në Kigali.

Fluturimi i parë i planifikuar i dëbimit u bllokua në qershor me një urdhër të minutës së fundit nga Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut (GJEDNJ), dhe ligjshmëria e strategjisë u kundërshtua më pas nga një shqyrtim gjyqësor në Gjykatën e Lartë të Londrës.

Fitorja e qeverisë me vendimin e fundit nuk do të thotë që fluturimet mund të nisen menjëherë, sepse mund të ketë një apel të mëtejshëm në gjykatat britanike. Urdhri i GJEDNJ-së i vendosur gjatë verës parandalon çdo dëbim të menjëhershëm deri në përfundimin e veprimeve ligjore në Britani.

E gjithë kjo vjen në një kohë kur kalimet ilegale të Kanalit Anglez kanë arritur nivele rekord dhe kryeministri Rishi Sunak ka vënë në rrezik besueshmërinë e tij politike për ndalimin e mbërritjeve me varka të vogla.

Partia Konservatore në pushtet e Britanisë i ka vënë një prioritet premtimeve të Brexit për trajtimin e emigracionit dhe kontrollin e kufijve të vendit.

Sunak ka thënë se dëshiron të rifillojë fluturimet për në Ruanda, pavarësisht kundërshtimit nga politikanët në të gjitha partitë kryesore, si dhe nga Kombet e Bashkuara.

Kryeministri është nën presion në rritje nga anëtarët e tij të parlamentit dhe publiku, me shifra që tregojnë se rreth 45,000 njerëz kanë mbërritur me anije të vogla në brigjet angleze këtë vit, krahasuar me 28,526 në 2021.

Katër migrantë, përfshirë një adoleshent, ndërruan jetë duke tentuar kalimin javën e kaluar. Në nëntor 2021, 27 migrantë humbën jetën kur varka e tyre e vogël u përmbys duke u përpjekur të bënin udhëtimin.

Britania dhe Franca janë zotuar të intensifikojnë përpjekjet për të ndaluar udhëtimet e rrezikshme, me sukses të kufizuar.

Shumë emigrantë kanë udhëtuar nga Afganistani, Irani ose vende të tjera që vuajnë nga lufta ose represioni për të udhëtuar nëpër Evropë.

Shifra në rritje këtë vit kanë ardhur nga Shqipëria për të cilën Britania këmbëngul se është një “vend thelbësisht i sigurt” duke nxitur thirrje për një shtypje të bandave kriminale të kontrabandimnit me njerëz.

Avokatët që veprojnë për azilkërkuesit nga vende si Siria, Sudani dhe Iraku, si dhe organizatat bamirëse dhe stafi i Forcave Kufitare i thanë Gjykatës së Lartë në seancat e këtij viti se politika e qeverisë për Ruandën ishte çnjerëzore dhe se nuk përputhet me konventat e të drejtave të njeriut.

Ata thanë se Ruanda, historia e të drejtave të njeriut të së cilës është nën vëzhgim, nuk ka kapacitet për të përpunuar kërkesat dhe ekziston rreziku që disa emigrantë të kthehen në vendet nga të cilat ata kishin ikur, duke përmendur shqetësimin e ngritur nga vetë zyrtarët qeveritarë.

Avokatët e qeverisë argumentuan se marrëveshja me Ruandën siguronte që ata që do të dëboheshin atje do të kishin një procedurë “të sigurt dhe efikase” të përcaktimit të statusit të refugjatit.

Britania thotë se strategjia e deportimit do të ndihmojë në pengimin e emigrantëve që të bëjnë udhëtimin e rrezikshëm përmes Kanalit Anglez dhe do të shkatërrojë modelin e biznesit të rrjeteve të kontrabandës me njerëz.

Mbështetësit e marrëveshjes së Ruandës thonë se dërgimi i emigrantëve do të reduktojë mbipopullimin në qendra dhe do t’u japë refugjatëve të vërtetë një shtëpi.

Sipas marrëveshjes me Ruandën, kushdo që gjykohet se ka hyrë ilegalisht në Britani ka të drejtë për dëbim, me përjashtim të fëmijëve të pashoqëruar. Të dëbuarve të cilëve u është dhënë mbrojtja nga Kigali do të kishin të drejtë të jetonin atje, por nuk do të lejoheshin të ktheheshin në Britani.

*Tibo News