
Depresioni i madh që të rinjtë nuk po e kuptojnë…
Është depresioni i ri i madh. Që nga fuqizimi i mediave sociale, depresioni dhe ndjenjat e mungesës së shpresës janë rritur frikshëm mes adoleshentëve.
Pothuajse gjysma e adoleshentëve thonë se pajtohen me frazat si “Nuk mund të bëj asgjë siç duhet”, “Unë nuk e shijoj jetën” dhe “Jeta ime nuk është e dobishme” – afërsisht dy herë më shumë sesa një dekadë më parë.
Këto janë shifra marramendëse, vetëm rritje të jashtëzakonshme,” tha psikologu dhe eksperti i gjeneratave, Jean Twenge për The Post. “Dhe prindërit me të drejtë janë shumë të shqetësuar për shëndetin mendor të fëmijëve të tyre.”
Sondazhi, i kryer nga Universiteti i Miçiganit dhe i paraqitur në librin e Twenge “Generations: The Real Differences Between Gen Z, Millennials, Gen X, Boomers and Silents – dhe çfarë do të thotë për të ardhmen e Amerikës”, është vetëm zbulimi më i fundit befasues për rininë.
Shkaku numër 1, sipas Twenge, janë mediat sociale dhe koha e ekranit. Në fakt, normat e simptomave të depresionit tek adoleshentët janë rritur masivisht që nga popullarizimi masiv i smartfonëve në fillim të viteve 2010.
Nuk ka dyshim se është shkaku kryesor i rritjes së depresionit të adoleshentëve tani, “tha Twenge. “Është ndryshimi më i madh në jetën e përditshme të adoleshentëve gjatë 10-12 viteve të fundit. Asgjë tjetër nuk afrohet.”
Sondazhi i Universitetit të Miçiganit është kryer çdo vit që nga viti 1991, me 50,000 studentë në klasat e 8-ta, të 10-ta dhe të 12-ta në mbarë vendin, të pyetur nëse pajtohen me thëniet “Unë nuk mund të bëj asgjë siç duhet”, “Unë nuk e shijoj jetën” dhe Jeta ime nuk është e dobishme.
Ndërsa shifrat mbetën të qëndrueshme deri në vitin 2012, ata filluan një rritje të mprehtë vitin e ardhshëm. Deri atëherë, më pak se 20% e studentëve thanë se ishin dakord me shprehjen “Unë nuk e shijoj jetën time”; tani janë gjysma e tyre.
Kjo përkon me ngritjen e platformave si Instagram, Snapchat dhe Musical.ly, të cilat debutuan në 2015 dhe TikTok në SHBA dy vjet më vonë.
Sot, adoleshentët mund të kalojnë deri në nëntë orë në ditë të ngjitur pas ekraneve – dhe gjysma e tyre thonë se janë në internet “pothuajse vazhdimisht”.
Koha para ekranit po zëvendëson ritet kritike. Që kur telefonat inteligjentë dolën në skenë, pjesa e adoleshentëve që takohen, marrin patentë shoferi dhe punojnë me pagesë ka rënë në nivele të mëdha.
Është një ndryshim thelbësor në mënyrën se si adoleshentët e kalojnë kohën e lirë, “tha Twenge. “Nëse i bashkoni të gjitha këto – më shumë kohë me ekranet, më pak kohë me miqtë ballë për ballë, më pak kohë për të fjetur – kjo është një recetë shumë e dobët për shëndetin mendor.”
Në fillim të këtij viti, kirurgu i përgjithshëm Vivek Murthy paralajmëroi se depresioni dhe vetëvrasja e adoleshentëve janë në rritje në moshën e mediave sociale. Dhe është një trend që duket se po i godet më shumë vajzat.
Twenge thotë se kjo mund të jetë për shkak se platformat si Instagram përkeqësojnë tendencën e vajzave për të krahasuar veten dhe për të konkurruar për statusin social – tani në formën e ndjekësve dhe pëlqimeve.
“Ideja se kriza e shëndetit mendor të adoleshentëve është edhe për shkak të pandemisë është e rreme, por sigurisht që nuk mund të përjashtoni si një ndikom të trendit”.
Ndërkohë, gjenerata Z po rritet në një epokë polarizimi politik, anulimi i kulturës dhe trazirave sociale globale – duke u zhveshur atyre shpresën për të ardhmen dhe besimin në vendin e tyre.
Të rrahur nga klima ekonomike, gjenerata më të vjetër po vendosin për t’u kthyer me prindërit e tyre.
“Depresioni nuk ka të bëjë vetëm me emocionet. Ka të bëjë me njohjen, ka të bëjë me të menduarit, ka të bëjë me mënyrën se si e shihni botën. Një brez që është më në depresion ka më shumë gjasa të jetë pesimist dhe ata do t’i shohin gjërat e paqarta si negative.”
Ky mendim mund të ketë pasoja të tmerrshme. Pothuajse një e treta e vajzave adoleshente e kanë menduar seriozisht vetëvrasjen dhe shtrimet në spital për vetëdëmtime të të rinjve janë rritur me 163% në 10 vitet e fundit. Vetëvrasja tani është shkaku i dytë kryesor i vdekjes tek të rinjtë amerikanë.
Dhe ndërsa Twenge thotë se prindërit duhet të largojnë telefonat inteligjentë dhe mediat sociale për aq kohë sa të jetë e mundur, beson se nevojiten zgjidhje më radikale si rritja e moshës minimale të mediave sociale në 16 vjeç.
“Ne jemi prapa kurbës për të bërë ndonjë gjë për këtë. Ky nuk është vetëm një problem i familjeve individuale apo adoleshentëve individualë. Ky është një problem në nivel grupi.”