Chandrayaan-3: Roveri hënor i Indisë bën shëtitje me krenari në Hënë

Roveri Indian ka ndërmarrë hapat e parë në sipërfaqen hënore, një ditë pasi vendi bëri historinë duke u bërë i pari që uli pajisjen pranë polit jugor të hënës.

Roveri i Chandrayaan-3 u shkëput nga anija kozmike me sukses.

Kjo do të thotë gjithashtu se India i bashkohet një klubi elitar të vendeve që arriti një ulje spektakolare në Hënë, pas SHBA-së, ish-Bashkimit Sovjetik dhe Kinës.

Roveri 26 kg i quajtur Pragyaan u transportua në Hënë përmes anijes Vikram.

Tashmë roveri do të sillet rreth shkëmbinjve dhe kratereve, duke mbledhur të dhëna dhe imazhe të rëndësishme për t’u dërguar përsëri në Tokë për analizë.

Pragyaan mban dy instrumente shkencore të cilat do të përpiqen të zbulojnë se cilat minerale janë të pranishme në sipërfaqen hënore dhe të studiojnë përbërjen kimike të tokës.

Pragyaan do të komunikojë vetëm me tokëzuesin i cili do t’i dërgojë informacionin orbiterit nga Chandrayaan-2 i cili ende po rrotullohet rreth Hënës për ta përcjellë atë në Tokë për analizë.

Organizata Indiane e Kërkimeve Hapësinore ka thënë se roveri do të lëvizë me një shpejtësi prej 1 cm në sekondë dhe çdo hap do të lërë në sipërfaqen e Hënës gjurmën e logos dhe emblemës së Isro-s të ngulitur në gjashtë rrotat e saj.

Zbarkimi përkon me fillimin e një dite hënore,  një ditë në Hënë është e barabartë me 28 ditë në Tokë dhe kjo do të thotë se landeri dhe roveri do të kenë 14 ditë rreze dielli për të ngarkuar bateritë e tyre.

Sapo të bjerë nata, ata do të shkarkohen dhe do të ndalojnë së punuari. Nuk është ende e qartë nëse ata do të kthehen në jetë kur të fillojë dita tjetër hënore.

Lander po mban gjithashtu disa instrumente shkencore të cilat do të ndihmojnë në zbulimin e asaj që ndodh në sipërfaqen e Hënës, sipër dhe poshtë saj.

Hëna mendohet të mbajë minerale të rëndësishme, por një nga qëllimet kryesore të Chandrayaan-3 është të kërkojë për ujë – shkencëtarët thonë se krateret e mëdha në rajonin e polit jugor të cilët janë përgjithmonë në hije mbajnë akull që mund të mbështesë banimin njerëzor në Hënë në të ardhmen.

Mund të përdoret gjithashtu për furnizimin me shtytës për anijet kozmike që shkojnë në Mars dhe destinacione të tjera të largëta.

Momenti historik u përshëndet me festime në të gjithë vendin, ku kryeministri Narendra Modi tha se “India është tani në Hënë” dhe se “ne kemi arritur atje ku asnjë vend tjetër nuk mundi”.

Zbarkimi erdhi vetëm disa ditë pasi anija kozmike ruse Luna-25 doli jashtë kontrollit dhe u rrëzua në Hënë.

Përplasja vuri gjithashtu në qendër të vëmendjes terrenin e vështirë të rajonit të polit jugor, ku sipërfaqja është e mbushur me kratere dhe gurë. Misioni i dytë hënor i Indisë, i cili gjithashtu u përpoq të zbarkohej atje në vitin 2019, ishte i pasuksesshëm.

India nuk është i vetmi vend që ka sytë tek Hëna, pasi ka një interes global në rritje për të, me shumë misione të tjera që do të drejtohen në sipërfaqen hënore në të ardhmen e afërt. Dhe shkencëtarët thonë se ka ende shumë për të kuptuar në lidhje me Hënën që shpesh përshkruhet si një portë për në hapësirën e thellë.