Çfarë duhet të dimë për Lulën, presidentin e ri të Brazilit?

Luiz Inácio Lula da Silva u zgjodh presidenti i Brazilit pas një gare të diskutueshme dhe të ngushtë në një nga demokratët më të populluar në botë. Ai mori 50,89% të votave, në 99,76 % të votave të numëruara, duke mundur ish-presidentin Jair Bolsonaro, i cili kishte 49,11%.

Kush është Lula?

Luiz Inácio Lula da Silva fitoi zgjedhjet presidenciale të 30 tetorit, duke mundur ish-presidentin Jair Bolsonaro.

Një politikan karizmatik, Lula është një fuqi e së majtës amerikane. I lindur në shtetin Pernambuco, në verilindje, prindërit e tij ishin fermerë që nuk kishin mundësi të ushqenin tetë fëmijët e tyre. Në moshën 7-vjeçare, nëna e tij dhe gjashtë vëllezërit e motrat u transferuan në São Paulo në kërkim të një jete më të mire.

Ndërsa ishte në São Paulo, ai e la shkollën për t’u bërë një punonjës këpucësh dhe më vonë gjeti një punë në një fabrikë. Ai humbi gishtin e vogël të dorës së majtë në një aksident me makinë kur ishte 17 vjeç.

Ai e filloi karrierën e tij në aktivizmin sindikal në fillim të të 20-tave. Në moshën 25-vjeçare, ai humbi gruan e tij prej dy vitesh, e cila ishte tetë muajshe shtatzënë, nga hepatiti. Ai vazhdoi punën e tij si drejtues sindikal dhe në vitin 1975 u zgjodh kryetar i sindikatës së fuqishme të punëtorëve të metaleve. Lula organizoi disa greva duke sfiduar qeverinë diktatoriale të Brazilit, duke çimentuar imazhin e tij si një simbol i demokracisë dhe lëvizjes së punëtorëve.

Kur ishte president?

Në vitin 1980, Lula dhe një grup punëtorësh, intelektualësh dhe artistësh themeluan Partinë e Punëtorëve në përgjigje të regjimit ushtarak, një parti pluraliste e krahut të majtë që bashkoi sindikalistët, intelektualët, artistët dhe praktikuesit e teologjisë çlirimtare.

Ai kandidoi për presidencë tre herë përpara se të zgjidhej në vitin 2002, duke u bërë pjesë e valës rozë të Amerikës Latine. Gjatë kohës së tij, Brazili gëzoi një bum ekonomik të shkaktuar nga një rritje e kërkesës globale për mallra dhe koha e tij në detyrë mbahet mend për programet masive të mirëqenies sociale që nxorën miliona njerëz nga varfëria.

Pse ishte në burg?

Në prill 2018, Lula u burgos për korrupsion në kuadër të hetimit për “Operacionin Car Wash” paralajmëruar nga gjyqtari Sergio Moro. Hetimi i gjerë shqyrtoi një skemë ryshfeti që përfshin kompaninë shtetërore të naftës së Brazilit, e cila pati pasoja në të gjithë Amerikën Latine.

Gjykata e Lartë e Brazilit vendosi që të burgosurit nuk mund të burgosen nëse apelimet e tyre janë ende në pritje, një vendim që preku mijëra të burgosur, mes tyre edhe Lula. Lula u lirua në nëntor të 2019-ës pasi kishte kaluar 580 ditë në burg.

Me çfarë sfidash do përballet ai?

Rezultatet e shtrënguara të raundit të parë të zgjedhjeve presidenciale, treguan se sondazhet nënvlerësuan popullaritetin e Bolsonaros, e detyruan Lulën të ndërtonte një koalicion të gjerë dhe të zhvendosej në qendër. Ai gjithashtu do të përballet me sfida në Kongres, ku partia e Bolsonaro bëri fitime të rëndësishme.

Brazili u godit rëndë nga inflacioni në gjysmën e dytë të 2021. Edhe pse inflacioni tani po bie dhe ekonomia e vendit po rimëkëmbet, të ardhurat reale nuk janë kthyer në nivelet para pandemisë së koronavirusit.