Menopauza është faza kur një grua ka kaluar 12 muaj rresht pa menstruacione ose siç njihen ndryshe; perioda.

Menopauza është një pjesë e natyrshme e plakjes dhe shënon fundin e viteve të riprodhimit. Mesatarisht, menopauza ndodh në moshën 51 vjeçare. Gratë që arrijnë në periudhën e menstruacioneve, vërejnë ndryshimin në ciklin e tyre si dhe në ndryshime të tjera, si trupore po ashtu edhe në ndjesi si i nxehti i brendshëm.

-Menopauza kalon në fakt në tri faza.

Menopauza natyrale është përfundimi i përhershëm i menstruacioneve që nuk ndodh për shkak të ndonjë lloj trajtimi mjekësor. Procesi është gradual dhe zhvillohet në tre faza:

1-Perimenopauza ose “tranzicioni i menopauzës”:

Perimenopauza mund të fillojë tetë deri në 10 vjet para menopauzës, kur vezoret tuaja gradualisht prodhojnë më pak estrogjen. Zakonisht fillon kur jeni në të 40-at. Perimenopauza zgjat deri në menopauzë, momenti kur vezoret tuaja ndalojnë lëshimin e vezëve. Në një deri në dy vitet e fundit të perimenopauzës, rënia e estrogjenit përshpejtohet. Në këtë fazë, shumë njerëz mund të përjetojnë simptoma të menopauzës. Por, ju ende keni cikle menstruale gjatë kësaj kohe dhe po, mund të mbeteni shtatzënë.

2-Menopauza:

Menopauza është momenti kur nuk keni më periudha menstruale. Në këtë fazë, vezoret tuaja kanë ndaluar lëshimin e vezëve dhe kanë ndaluar prodhimin e shumicës së estrogjenit të tyre. Një mjek e diagnostikon menopauzën kur ju keni kaluar pa një periudhë menstruale për 12 muaj rresht.

3-Postmenopauza:

Ky është emri që i jepet kohës pasi nuk keni pasur menstruacione për një vit të tërë (ose pjesën tjetër të jetës pas menopauzës). Gjatë kësaj faze, simptomat e menopauzës, të tilla si afshet e nxehta, mund të përmirësohen. Megjithatë, disa njerëz vazhdojnë të përjetojnë simptoma të menopauzës për një dekadë ose më gjatë pas tranzicionit të menopauzës. Si rezultat i një niveli më të ulët të estrogjenit, njerëzit në fazën pas menopauzës janë në një rrezik të shtuar për disa probleme shëndetësore, si osteoporoza dhe sëmundjet e zemrës.

Cila është mosha normale për menopauzën?

Mosha mesatare e menopauzës në Shtetet e Bashkuara është afërsisht 51 vjeç. Megjithatë, fillimi i kalimit në menopauzë zakonisht fillon në mesin e të 40-ave.

Cilat janë shenjat e menopauzës?

Ju mund të kaloni në menopauzë nëse filloni të përjetoni disa ose të gjitha simptomat e mëposhtme:

-Afshet e nxehta, të njohura gjithashtu si simptoma vazomotore (një ndjenjë e papritur ngrohtësie që përhapet në trupin tuaj).

-Djersitje natën ose ethe

-Thatësi vaginale që shkakton siklet gjatë aktivitetit seksual

-Urgjenca urinare (një nevojë urgjente për urinim më shpesh).

-Vështirësi për të fjetur (pagjumësi).

-Ndryshimet emocionale (irritueshmëria, luhatjet e humorit ose depresioni i lehtë).

-Lëkurë e thatë, sy të thatë ose gojë të thatë.

-Ndjeshmëri e gjirit.

-Përkeqësimi i sindromës premenstruale (PMS).

-Periodat e parregullta ose periodat që janë më të rënda ose më të lehta se zakonisht.

Disa njerëz mund të përjetojnë gjithashtu:

-Zemër që rreh më shpejt se zakonisht

-Dhimbje koke.

-Dhimbje kyçesh dhe muskujsh.

-Ndryshimet në libido.

-Vështirësi në përqendrim ose humbje të kujtesës (shpesh të përkohshme).

-Shtim në peshë.

-Rënia ose rrallimi i flokëve.

Ndryshimet në nivelet e hormoneve shkaktojnë këto simptoma. Disa njerëz mund të kenë simptoma intensive të menopauzës, ndërsa të tjerët kanë simptoma të lehta. Jo të gjithë do të kenë të njëjtat simptoma kur kalojnë në menopauzë.

Sa kohë keni simptoma të menopauzës?

Ju mund të keni simptoma të menopauzës deri në 10 vjet. Megjithatë, shumica e njerëzve përjetojnë simptoma të menopauzës për më pak se pesë vjet.

Çfarë janë afshet dhe për sa kohë do t’i kem ato?

Janë një nga simptomat më të shpeshta të menopauzës. Është një ndjesi e nxehtësisë. Përveç nxehtësisë, afshet mund të vijnë gjithashtu me:

-Një fytyrë e kuqe, e skuqur.

-Djersitje.

-Një ndjenjë e ftohtë pas vapës.

-Intensiteti, frekuenca dhe kohëzgjatja e afsheve ndryshojnë për çdo individ. Në mënyrë tipike, janë më pak të rënda me kalimin e kohës.

Pse ndodh menopauza?

Kur menopauza ndodh vetë (menopauza natyrale), është një pjesë normale e plakjes. Menopauza përkufizohet si një vit i plotë pa gjakderdhje menstruale, në mungesë të ndonjë operacioni ose gjendjeje mjekësore që mund të shkaktojë ndalimin e gjakderdhjes, si kontrolli hormonal i lindjes, terapia me rrezatim ose heqja kirurgjikale e vezoreve tuaja.

Me kalimin e moshës, cikli juaj riprodhues fillon të ngadalësohet dhe përgatitet të ndalojë. Ky cikël ka funksionuar vazhdimisht që nga puberteti. Me afrimin e menopauzës, vezoret tuaja prodhojnë më pak një hormon të quajtur estrogjen. Kur ndodh kjo rënie, cikli juaj menstrual fillon të ndryshojë. Mund të bëhet i parregullt dhe më pas të ndalet.

Ndryshimet fizike mund të ndodhin gjithashtu pasi trupi juaj përshtatet me nivele të ndryshme të hormoneve. Simptomat që përjetoni gjatë çdo faze të menopauzës (perimenopauzë, menopauzë dhe postmenopauzë) janë të gjitha pjesë e përshtatjes së trupit tuaj ndaj këtyre ndryshimeve.

Çfarë ndryshimesh hormonale ndodhin gjatë menopauzës?

Ndryshimet tradicionale që ne mendojmë si “menopauzë” ndodhin kur vezoret tuaja nuk prodhojnë më nivele të larta të hormoneve. Vezoret tuaja janë gjëndrat riprodhuese që ruajnë dhe lëshojnë vezët. Ata gjithashtu prodhojnë hormonet estrogjen dhe progesterone. Së bashku, estrogjeni dhe progesteroni kontrollojnë menstruacionet. Estrogjeni gjithashtu ndikon në mënyrën se si trupi juaj përdor kalciumin dhe ruan nivelet e kolesterolit në gjakun tuaj.

Me afrimin e menopauzës, vezoret tuaja nuk lëshojnë më vezë dhe do të keni ciklin tuaj të fundit menstrual.

Si mund ta di nëse jam në menopauzë?

Do ta dini se keni arritur në menopauzë kur të keni kaluar 12 muaj rresht pa periudhë menstruale. Gjakderdhja vaginale pas menopauzës mund të jetë një shenjë e një problemi më serioz shëndetësor.

Si diagnostikohet menopauza?

Ka disa mënyra se si mjeku mund të diagnostikojë menopauzën. E para është diskutimi i ciklit tuaj menstrual gjatë vitit të kaluar. Menopauza është unike në atë që mjeku juaj e diagnostikon atë pasi të ndodhë. Nëse keni kaluar një vit të plotë (12 muaj rresht) pa perioda, ju keni hyrë në menopauzë dhe mund të jeni në postmenopauzë.

A mund të trajtohet menopauza?

Menopauza është një proces natyror nëpër të cilin kalon trupi juaj. Në disa raste, mund të mos keni nevojë për ndonjë trajtim për menopauzën. Kur diskutoni trajtimin për menopauzën, ka të bëjë me trajtimin e simptomave të menopauzës që çekuilibrojnë jetën tuaj. Ka shumë lloje të ndryshme trajtimesh për simptomat e menopauzës. Llojet kryesore të trajtimit për menopauzën janë:

-Terapia hormonale.

-Trajtimet johormonale.

Është e rëndësishme të flisni me mjekun ndërsa jeni duke kaluar në menopauzë për të hartuar një plan trajtimi që funksionon për ju. Çdo person është i ndryshëm dhe ka nevoja unike.

Si është terapia hormonale për menopauzën?

Gjatë menopauzës, trupi juaj kalon nëpër ndryshime të mëdha hormonale, duke ulur sasinë e hormoneve që prodhon. Vezoret tuaja prodhojnë estrogjen dhe progesteron. Kur vezoret tuaja nuk prodhojnë më mjaftueshëm estrogjen dhe progesteron, terapia hormonale mund të kompensojë hormonet e humbura. Terapia hormonale rrit nivelet e hormoneve dhe mund të ndihmojë simptomat si afshet dhe thatësia vaginale. Mund të ndihmojë gjithashtu në parandalimin e osteoporozës.

Dy lloje kryesore të terapisë hormonale:

Terapia me estrogjen (ET): Në këtë trajtim, ju merrni vetëm estrogjen. Mjeku e rekomandon me një dozë të ulët. Estrogjeni vjen në shumë forma, të tilla si pilulë, krem, unazë vaginale, xhel ose spray. Terapia me estrogjen nuk është një trajtim i mirë për ju nëse keni ende mitër.

Terapia e hormoneve me progesterone/progestin (EPT): Ky trajtim quhet gjithashtu terapi e kombinuar sepse përdor doza të estrogjenit dhe progesteronit. Progesteroni është i disponueshëm në formën e tij natyrale, ose gjithashtu si një progestin (një formë sintetike e progesteronit). Kjo lloj terapie hormonale është për njerëzit që kanë ende mitër.

A ka ndonjë rrezik për terapinë hormonale?

Rreziqet shëndetësore të terapisë hormonale përfshijnë:

-Kanceri endometrial (shanset rriten vetëm nëse përdorni terapi me estrogjen dhe ende keni mitër).

-Gurët e tëmthit dhe problemet e fshikëzës së tëmthit.

-mpiksjen e gjakut.

-Tromboza e venave të thella.

-Emboli pulmonare.

-Goditja në tru.

Këto rreziqe janë më të ulëta nëse filloni terapinë hormonale brenda 10 viteve të menopauzës. Pas kësaj pike, rreziku juaj për sëmundje kardiovaskulare është më i lartë.

Ekziston një lidhje midis afsheve të nxehta dhe djersitjes gjatë natës dhe rrezikut tuaj për sëmundje kardiovaskulare. Mjeku mund të sugjerojë fillimin e terapisë hormonale nëse keni këto simptoma të rënda, pasi ky është një tregues për rrezikun e ardhshëm kardiovaskular.

Vazhdimi i terapisë hormonale është një vendim individual. Diskutoni të gjitha kushtet e kaluara mjekësore dhe historinë tuaj familjare me mjekun për të kuptuar rreziqet kundrejt përfitimeve të terapisë hormonale.

Cilat janë terapitë johormonale për menopauzën?

Megjithëse terapia hormonale është një metodë shumë efektive për lehtësimin e simptomave të menopauzës, nuk është trajtimi perfekt për të gjithë. Trajtimet johormonale përfshijnë ndryshime në dietën tuaj dhe mënyrën e jetesës. Këto trajtime janë shpesh opsione të mira për njerëzit që kanë kushte të tjera mjekësore ose janë trajtuar kohët e fundit për kancerin e gjirit. Trajtimet kryesore johormonale përfshijnë:

-Duke ndryshuar dietën tuaj.

-Shmangia e nxitësve të rritjes së temperaturës

-Duke u stërvitur

-Medikamente me recetë.

A mund të mbetem shtatzënë gjatë menopauzës?

Mundësia e shtatzënisë zhduket pasi të jeni në postmenopauzë. Megjithatë, ju mund të mbeteni shtatzënë gjatë tranzicionit të menopauzës (perimenopauzë). Nëse nuk dëshironi të mbeteni shtatzënë, duhet të vazhdoni të përdorni pilula derisa të jeni të sigurt se keni kaluar nëpër menopauzë.

Cilat janë rreziqet afatgjata shëndetësore që lidhen me menopauzën?

Ka disa kushte nga të cilat mund të jeni në një rrezik më të lartë pas menopauzës. Rreziku juaj për çdo gjendje varet nga shumë gjëra si historia juaj familjare, shëndeti juaj para menopauzës dhe faktorët e stilit të jetesës. Dy gjendje që ndikojnë në shëndetin tuaj pas menopauzës janë osteoporoza dhe sëmundja e arterieve koronare.

A mund të ndikojë menopauza në gjumë?

Disa njerëz mund të kenë probleme me gjumin gjatë natës dhe pagjumësi gjatë menopauzës. Ky mund të jetë një efekt anësor normal i vetë menopauzës, ose mund të jetë për shkak të një simptome tjetër të menopauzës. Afshet janë një shkaktar i zakonshëm i netëve pa gjumë gjatë menopauzës.

A mund të ndikojë menopauza në jetën time seksuale?

Pas menopauzës, trupi juaj ka më pak estrogjen. Ky ndryshim i madh në ekuilibrin tuaj hormonal mund të ndikojë në jetën tuaj seksuale. Shumë njerëz që përjetojnë menopauzë mund të vërejnë se nuk eksitohen aq lehtë sa më parë. Ndonjëherë, njerëzit gjithashtu mund të jenë më pak të ndjeshëm ndaj prekjes dhe kontakteve të tjera fizike sesa para menopauzës.

Këto ndjenja, së bashku me ndryshimet e tjera emocionale që mund të përjetoni, të gjitha mund të çojnë në një ulje të interesit për seksin. Mbani në mend se trupi juaj po kalon shumë ndryshime gjatë menopauzës.

Disa nga faktorët e tjerë që mund të luajnë një rol në uljen e dëshirës seksuale mund të përfshijnë:

-Duke pasur probleme me kontrollin e fshikëzës.

-Të kesh probleme me gjumin gjatë natës.

-Përjetoni stres, ankth ose depresion.

-Përballja me kushte të tjera mjekësore dhe medikamente.

Të gjithë këta faktorë mund të prishin jetën tuaj dhe madje të shkaktojnë tension në marrëdhëniet tuaja. Përveç këtyre ndryshimeve, nivelet më të ulëta të estrogjenit në trupin tuaj mund të shkaktojnë një ulje të furnizimit me gjak në vaginën tuaj. Kjo mund të shkaktojë thatësi. Kur nuk keni sasinë e duhur të lubrifikimit në vaginë tuaj, kjo mund të çojë në marrëdhënie të dhimbshme.

Mos kini frikë të flisni mjekun për çdo ulje që po përjetoni në dëshirën tuaj seksuale. Mjeku do të diskutojë opsionet për t’ju ndihmuar të ndiheni më mirë. Për shembull, mund të trajtoni thatësinë vaginale me lubrifikantë pa recetë (OTC), të tretshëm në ujë ose me lubrifikantë silikoni. Mjeku sugjeron hormone estrogjene ose jo-estrogjene për të trajtuar indin vaginal. Ata mund ta rekomandojnë këtë përmes një kremi me dozë të ulët, pilulë ose unazë vaginale.

A përjetojnë të gjithë njerëzit në menopauzë ulje të dëshirës seksuale?

Jo të gjithë njerëzit përjetojnë një ulje të dëshirës seksuale. Në disa raste, është pikërisht e kundërta. Kjo mund të jetë për shkak se nuk ka më frikë për të mbetur shtatzënë. Për shumë, kjo u lejon atyre të shijojnë seksin pa u shqetësuar për planifikimin familjar.

Megjithatë, është ende e rëndësishme të përdorni mbrojtje (prezervativë) gjatë seksit nëse nuk jeni në një marrëdhënie monogame. Ju ende duhet të mbroni veten nga infeksionet seksualisht të transmetueshme (IST). Ju mund të infektoheni në çdo kohë të jetës tuaj, edhe pas menopauzës.

A shkakton menopauza shtim në peshë?

Ka mundësi. Ndryshimet hormonale mund të ndikojnë në peshën tuaj. Për shembull, mund të filloni të humbni muskuj ndërsa rriteni, gjë që mund të ndikojë në mënyrën se si trupi juaj fiton peshë.

A ndikon menopauza në dhëmbët apo gojën tuaj?

Po. Dhëmbët dhe mishrat e dhëmbëve janë të ndjeshëm ndaj ndryshimeve hormonale që ndodhin gjatë menopauzës. Kjo mund të çojë në simptoma të dukshme si goja e thatë ose dhëmbët dhe mishrat e dhëmbëve të ndjeshëm. Kjo mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të kaviteteve ose gingivitit.

A ndikon menopauza në sytë tuaj?

Po. Një nga simptomat e kalimit në menopauzë janë sytë e thatë.

A mund të shkaktojë menopauza rritjen e qimeve në fytyrë?

Po, rritja e qimeve në fytyrë mund të jetë një ndryshim që lidhet me menopauzën. Kjo është për shkak se testosteroni është relativisht më i lartë se estrogjeni. Nëse qimet e fytyrës bëhen problem për ju, depilimi ose përdorimi i heqësve të tjerë të qimeve mund të jenë opsione.

Fatkeqësisht, përqendrimi dhe problemet e vogla të kujtesës mund të jenë pjesë normale e menopauzës. Edhe pse kjo nuk u ndodh të gjithëve. Nëse keni probleme me kujtesën gjatë menopauzës, flisni me mjekun. Disa aktivitete kanë treguar se stimulojnë trurin dhe ndihmojnë në rinovimin e kujtesës. Këto aktivitete mund të përfshijnë:

-Fjalëkryqet dhe aktiviteteve të tjera stimuluese mendore si leximi dhe zgjidhja e problemeve matematikore.

-Reduktimi i aktiviteteve pasive si shikimi i televizorit.

-Të bësh shumë ushtrime.

Çfarë është menopauza e parakohshme?

Menopauza, kur ndodh midis moshës 45 dhe 55 vjeç, konsiderohet “natyrore” dhe është një pjesë normale e plakjes. Menopauza që ndodh para moshës 45 vjeçare quhet menopauzë e hershme. Menopauza që ndodh në moshën 40 vjeç ose më e re konsiderohet menopauzë e parakohshme. Kur nuk ka arsye mjekësore ose kirurgjikale për menopauzën e parakohshme, quhet pamjaftueshmëri primare ovariane.

A mund të shkaktojë depresion menopauza?

Po, disa faktorë që lidhen me menopauzën mund të çojnë në depresion. Trupi juaj kalon nëpër shumë ndryshime gjatë menopauzës. Ka ndryshime ekstreme në nivelet tuaja të hormoneve, mund të mos flini mirë për shkak të afsheve të nxehta dhe mund të përjetoni ndryshime të humorit. Ankthi dhe frika gjithashtu mund të lindin gjatë kësaj kohe.

A ka ndonjë ndryshim tjetër emocional që mund të ndodhë gjatë menopauzës?

Menopauza mund të shkaktojë një sërë ndryshimesh emocionale, duke përfshirë:

-Mungesa e motivimit dhe vështirësi në përqendrim.

-Ankthi, depresioni, ndryshimet e humorit dhe tensioni.

-Agresiviteti dhe nervozizmi.

Të gjitha këto ndryshime emocionale mund të ndodhin edhe jashtë menopauzës. Ju ndoshta keni përjetuar disa prej tyre gjatë gjithë jetës tuaj.

Si ndikon menopauza në kontrollin e fshikëzës sime?

Fatkeqësisht, problemet e kontrollit të fshikëzës (e quajtur edhe mosmbajtje urinare) janë të zakonshme për njerëzit që kalojnë menopauzë. Ka disa arsye pse ndodh kjo, duke përfshirë:

-Estrogjeni. Estrogjeni luan shumë role në trupin tuaj, duke përfshirë mbajtjen e brendshme të fshikëzës dhe uretrës tuaj të shëndetshme.

-Muskujt e ‘dyshemesë’ së legenit. Ata mbështesin organet në legenin tuaj – fshikëzën dhe mitrën tuaj. Gjatë gjithë jetës suaj, këta muskuj mund të dobësohen. Kjo mund të ndodhë gjatë shtatzënisë, lindjes dhe nga shtimi i peshës. Kur muskujt dobësohen, mund të përjetoni mosmbajtje urinare (rrjedhje).

A nxitet menopauza në rastet e histerektomisë?

Kjo varet nëse kirurgu ka hequr edhe vezoret gjatë histerektomisë. Nëse keni mbajtur vezoret tuaja, mund të mos keni simptoma të menopauzës menjëherë. Nëse kirurgu juaj gjithashtu heq vezoret, do të keni simptoma të menopauzës menjëherë.

A mund të kem orgazmë pas menopauzës?

Po, ju mund të përjetoni një orgazëm edhe pas menopauzës. Një orgazmë mund të duket e vështirë për t’u arritur pasi të keni arritur menopauzën, por nuk ka asnjë arsye fizike që t’ju pengojë të keni një orgazëm.

A kalojnë meshkujt menopauzë?

Andropauza, ose menopauza mashkullore, është një term që përshkruan uljen e niveleve të testosteronit tek burrat ose njerëzit e caktuar meshkuj në lindje (AMAB). Prodhimi i testosteronit tek meshkujt bie rreth 1% në vit, shumë më gradualisht sesa prodhimi i estrogjenit tek femrat. Mjekët shpesh debatojnë duke e quajtur këtë rënie të ngadaltë të testosteronit “menopauzë” pasi nuk është aq drastik i një ndryshimi hormonal dhe nuk mbart të njëjtin intensitet të efekteve anësore si menopauza tek gratë. Disa burra as nuk do ta vënë re ndryshimin sepse ai ndodh gjatë shumë viteve ose dekadave. Emra të tjerë për versionin mashkullor të menopauzës janë testosteroni i ulët i lidhur me moshën, hipogonadizmi mashkullor ose mungesa e androgjenit.

Si të ulni stresin dhe të përmirësoni shëndetin e mendjes në moshën 40+

*Tibo News