
Bota po pret zjarre ekstreme
Tokat e Indonezisë, pyjet e Kalifornisë dhe sipërfaqet e gjera të ligatinave argjentinase janë shkatërruar të gjitha nga zjarret ekstreme, duke paralajmëruar një të ardhme të zjarrtë dhe nevojën urgjente për ta parandaluar atë.
Me ndryshimet klimatike që shkaktojnë thatësira dhe fermerët që pastrojnë pyjet, numri i zjarreve ekstreme pritet të rritet me 30% brenda 28 viteve të ardhshme. Dhe tani ato janë mjedise përvëluese që nuk ishin të prirura për t’u djegur në të kaluarën, si tundra e Arktikut dhe pyjet tropikale të Amazonës.
“Ne kemi parë një rritje të madhe në zjarret e fundit në Sirinë veriore, Siberinë veriore, anën lindore të Australisë dhe Indinë,” tha shkencëtari i qeverisë australiane për zjarret, Andrew Sullivan.
Në të njëjtën kohë, zhdukja e ngadaltë e netëve të ftohta dhe të lagështa që dikur ndihmonin në zbutjen e zjarreve do të thotë gjithashtu se ato po bëhen më të vështira për t’u shuar, sipas një studimi të dytë të botuar javën e kaluar në revistën ‘Nature’.
Me rritjen e temperaturave gjatë natës më shpejt se ato të ditës gjatë katër dekadave të fundit, studiuesit zbuluan një rritje prej 36% në numrin e orëve pas errësirës që ishin mjaft të ngrohta dhe të thata që i jepnin hov zjarrit.
“Ky është një mekanizëm që zjarret të bëhen shumë më të mëdha dhe më ekstreme,” tha Jennifer Balch, autorja kryesore e studimit Nature dhe drejtore e Laboratorit Tokë të Universitetit të Kolorados Boulder.
Pasojat e zjarreve ekstreme janë të gjera, nga humbja dhe dëmtimi deri te reagimi i kushtueshëm i zjarrfikësve. Vetëm në Shtetet e Bashkuara, raporti i UNEP tha se barra ekonomike e zjarreve arrin në 347 miliardë dollarë në vit.
Me djegien e pyjeve të Kalifornisë, qeveria e shtetit shpenzoi rreth 3.1 miliardë dollarë për shuarjen e zjarrit në vitin fiskal 2020-2021.
Zjarret që shpërthyen që nga dhjetori në provincën Corrientes të Argjentinës kanë marrë një numër të madh, duke vrarë kafshët e egra të Parkut Kombëtar ‘Ibera’, duke djegur kullotat dhe bagëtinë, dhe duke shkatërruar të korrat. Humbjet tashmë kanë tejkaluar 234 milionë dollarë, tha Shoqëria Rurale Argjentinase.
Raporti i UNEP u bën thirrje qeverive të rimendojnë shpenzimet për zjarret, duke rekomanduar që ata të vendosin 45% të buxhetit të tyre për parandalimin dhe gatishmërinë, 34% për reagimin ndaj zjarrit dhe 20% për rikuperimin.