Turbulenca gjatë një fluturimi mund të jetë një përvojë e pakëndshme për shumë njerëz, duke filluar nga lëvizjet e lehta deri te rastet më serioze të avionëve të dëmtuar dhe pasagjerëve të lënduar.

Me miliona njerëz që nisen për pushimet e tyre verore dhe dimërore, studiuesit kanë ndarë një informacion të rëndësishëm.

Sipas analizës së tyre, e cila u botua në Geophysical Research Letters në qershor, turbulenca (CAT) u bë gjithnjë e më e përhapur në pjesë të caktuara të botës midis viteve 1979 dhe 2020.

Lidhur me “prerjen” e erës, turbulenca në ajër të pastër paraqet një sfidë specifike për pilotët sepse është e ndërlikuar të identifikohet para kohe dhe mund të shfaqet pa paralajmërim.

Organizata Botërore Meteorologjike, për shembull, thotë se CAT “shpesh – edhe pse jo domosdoshmërisht gjithmonë – ndodh në mungesë të reve, duke e bërë të vështirë zbulimin vizual”.

Në një njoftim që shoqëronte publikimin e raportit, Universiteti i Reading paraqiti disa nga gjetjet kryesore të studiuesve.

“Në një pikë tipike mbi Atlantikun e Veriut – një nga rrugët më të ngarkuara të fluturimit në botë – kohëzgjatja totale vjetore e turbulencave të rënda u rrit me 55% nga 17.7 orë në 1979 në 27.4 orë në 2020”.

Përveç kësaj, turbulenca mesatare u rrit nga 70.0 në 96.1 orë, ndërsa turbulenca e lehtë arriti në 546.8 orë, nga 466.5.

Ajri më i ngrohtë nga emetimet e dioksidit të karbonit “po rrit gërvishtjen e erës në rrjedhat e avionëve, duke forcuar turbulencën e ajrit të pastër në Atlantikun e Veriut dhe globalisht”.

Studiuesit thonë se kërkimi i tyre “përfaqëson dëshminë më të mirë se CAT është rritur gjatë katër dekadave të fundit, në përputhje me efektet e pritshme të ndryshimit të klimës”.

A do të përkeqësohet problemi i turbulencës?

“Kjo sigurisht që varet nga emetimet tona,” thonë ekspertët: “Çdo një gradë Celsius shtesë e ngrohjes nënkupton një sasi shtesë turbulence”.

“Në atë masë është në kontrollin tonë sepse ne mund të kontrollojmë ngrohjen nga emetimet tona. Nëse nuk bëjmë diçka drastike, do të ketë më shumë turbulenca në vitet dhe dekadat e ardhshme.”