Ne jemi paralajmëruar shumë shpesh për rreziqet e konsumimit të tepërt të sheqerit, por duket se dëgjojmë më pak se si të mbajmë nën kontroll dëshirat dhe konsumimin e kripës. Për këtë, ky artikull ju ndihmon të mësoni më shumë rreth kësaj teme.

 

Sa kripë duhet të hamë?

Natriumi është një mineral thelbësor dhe ka një vend të merituar në një dietë të ekuilibruar, por ne kemi nevojë për më pak natrium sesa shumica prej nesh konsumojnë në ditë.

Të hedhësh një vështrim në sasinë e rekomanduar dietike për lëndët ushqyese mund t’ju ndihmojë të kuptoni nëse jeni duke e tepruar me kripën. Rekomandimet dietike 2020-2025 për amerikanët thonë se duhet të konsumoni më pak se 2.3gr natrium në ditë, ndërsa për ata që vuajnë nga problemet e zemrës 1.5gr është edhe më ideale.

Pse keni dëshirë për kripë?

Shumica e shpjegimeve për dëshirat për kripë janë të lidhura me mjedisin ose stilin e jetës suaj, kështu që nëse mendoni se nuk mund ta kontrolloni veten rreth ushqimeve të kripura, thjesht dijeni se mund të bëni diçka për të.

• Stresi nxit dëshirat për kripë

Kur jeni të mbingarkuar, stresi mund të ndikojë dukshëm në oreksin tuaj. Të bën të kërkosh ushqime rehatie për shkak të mënyrës se si ndikon në nivelet e hormoneve. Sipas dietologëve, stresi mund të ndikojë në gjëndrat mbiveshkore dhe aftësinë e tyre për të rregulluar natriumin. Kjo shpesh mund të çojë në rritjen e dëshirës për kripë. Gjëndrat mbiveshkore janë përgjegjëse për prodhimin dhe çlirimin e kortizolit, një hormon që shpesh quhet “hormoni i stresit”. Gjatë periudhave të stresit të shtuar, kortizoli mund të nxisë dëshirat tuaja për kripë.

• Djersitja nga stërvitja ul nivelet e natriumit në trupin tuaj

Është shumë mirë kur bëni aktivitet fizik rregullisht, por kjo gjë mund të kontribuojnë gjithashtu në dëshirat për ushqime të kripura. Natriumi është një elektrolit, i cili del nga trupi kur djersiteni. Pirja e një pije me elektrolit pas një stërvitje mund të ndihmojë në përmbushjen e elektroliteve dhe hidratimit. Megjithatë, burimi më i mirë i elektroliteve është një dietë e ekuilibruar plot me ushqime të shëndetshme, fruta dhe perime.

• Të jesh i lodhur të bën më të uritur

Kur flini pak, keni më pak energji dhe rrjedhimisht ndiheni më të uritur. Hormonet kortizol, leptin, grelin dhe serotonin nxisin urinë dhe ndezin kërkimin tuaj për ushqime që ju bëjnë të ndiheni mirë.

• Jeni të dehidratuar, por e ngatërroni me urinë

A pini mjaftueshëm ujë apo hani mjaftueshëm ushqime hidratuese, si frutat dhe perimet? Nëse nuk jeni të sigurt, mund të jeni në prag të dehidratimit, gjë që mund të rrisë dëshirën tuaj për natrium. Dhe çuditërisht, është e lehtë të ngatërrosh urinë me etjen.

Dehidratimi gjithashtu mund të shkaktojë çekuilibër elektrolitik të ngjashëm me djersitjen. Në këtë rast, dëshira për kripë është përgjigja e trupit ndaj nevojës për zëvendësimin e lëngjeve, zëvendësimin e natriumit ose të dyja.

• Mërzia

Nëse jeni mësuar të hani diçka të kripur gjatë kur jeni pushim ose kur shikoni TV gjatë natës, dëshirat tuaja mund të lidhen thjesht me zakonin ose mërzinë. Ushqimet e shpejta të kripura duken më të përshtatshme për gjendjen tuaj emocionale.

Thyerja e zakoneve mund të jetë e vështirë, veçanërisht kur ato janë kaq të shijshme, por ju mund ta ndaloni ‘të ngrënit e mërzisë’ duke i zëvendësuar ato zakone të reja. Mbani mendjen (dhe duart) të zëna me aktivitete të tjera, të tilla si të shkoni për një shëtitje në mbrëmje ose të palosni rrobat. Ju gjithashtu mund të zëvendësoni ushqimet e përpunuara me përmbajtje të lartë natriumi me zgjedhje më të shëndetshme. Ushqimet e pasura me lëndë ushqyese shpesh mund të kënaqin dëshirën tuaj për kripë, provoni një tas me fruta.

• Po e kufizoni veten shumë

Nëse kjo nuk është hera juaj e parë që përpiqeni të hani më pak kripë, mund të keni vendosur disa rregulla shumë strikte për veten tuaj, por shumë rregulla dhe kufizime dietike mund të kenë efektin e kundërt. Nga pikëpamja psikologjike, një kufizim i qëllimshëm i ushqimeve që dikur i keni shijuar çon në fiksim të tepërt të tyre dhe papritmas ato bëhen gjithçka që ju keni nevojë. Kur përpiqemi ta detyrojmë veten për heqjen e një ushqimi nga dieta, ajo bëhet ‘tema kryesore’ e mendimeve, duke ju shtyrë ta kërkoni atë më shumë dhe kjo shpesh çon në aktin e mbikonsumimit.

Vendosni qëllime realiste, ndryshoni dietën tuaj gradualisht dhe mos kini frikë të dilni ndonjëherë nga dieta.

• Dëshira për kripë mund të ketë shpjegime shëndetësore ose biologjike

Shumë nga arsyet se pse shpesh dëshironi ushqime të kripura mund të shpjegohen me faktorë në nga trupi juaj. Sëmundja e Addison-it është një gjendje e rrallë që shfaqet kur gjëndrat mbiveshkore dëmtohen dhe nuk mund të prodhojnë mjaftueshëm hormonin kortizol dhe ndonjëherë aldosteron (këto hormone luajnë një rol në balancimin e niveleve të lëngjeve dhe natriumit në trup). Nëse trupi nuk ruan gjithashtu kripën, kjo mund të rezultojë në rritjen e dëshirës për ushqime të kripura.

Cikli juaj menstrual mund të jetë gjithashtu një faktor. Kjo është për shkak të luhatjeve hormonale që, siç e kemi përmendur tashmë, përforcojnë shenjat e urisë dhe dëshirën për stimuj që na bëjnë të ndihemi mirë.

Nëse mendoni se dëshirat tuaja të pangopura për kripë mund të jenë për shkak të një gjendjeje shëndetësore, komunikoni me mjekun tuaj. Mund të ketë mënyra për të menaxhuar këtë.

Si të ulni marrjen e kripës dhe të frenoni dëshirat?

Arsyeja e qartë pse ne dëshirojmë kaq shumë ushqime të kripura është sepse ato shijojnë shumë. Çelësi për të mbajtur nën kontroll dëshirat për ushqime të kripura është të stërvitni trupin tuaj me ushqime që kanë sa më pak kripë.

Në vend të ushqimeve komode të përpunuara, të përgatitura, të cilat zakonisht janë të ngarkuara me kripë të shtuar për shije dhe konservim përpiquni t’i gatuani këto ushqime në shtëpi.

Kur nuk keni kohë që të gatuani, atëherë rekomandohet të konsumoni ushqime që kanë “natrium të reduktuar” ose “pa kripë të shtuar”. Në mënyrë të veçantë, shikoni për ushqimet që kanë 5% ose më pak vlerë ditore të natriumit për racion.

Mos harroni se kripa nuk është mënyra e vetme për ta bërë ushqimin tuaj të shijshëm. Ju mund t’i shijoni ushqimet dhe pjatat me një kombinim të pafund të barishteve, erëzave, erëzave dhe lëngut të limonit. Ju madje mund të zgjidhni përzierjet e erëzave pa kripë për të ndihmuar në kontrollin se sa do të përdorni.

Ushqimet me natrium të lartë janë element kryesor në dietën tuaj, por mund të ketë pasoja shëndetësore si presioni i lartë i gjakut, i cili është një shkak kryesor i sëmundjeve të zemrës.